Het politieke landschap van India bruist weer van nieuwe mogelijkheden nadat de zuidelijke deelstaat Karnataka de pro-democratische Hindu Bharatiya Janata-partij bij de recente parlementsverkiezingen heeft verdreven en de lang worstelende Congress Party heeft gekozen.
De beslissende nederlaag van de BJP in Karnataka betekent dat heel Zuid-India nu vrij is van het BJP-regime, wat de hoop van de partij van premier Narendra Modi om de staat te gebruiken als toegangspoort tot een deel van het land dat het nauwelijks heeft weten te veroveren, doet de das om. Het is een scherpe berisping van de BJP, die heeft gezegd India te willen bevrijden van het Congres.
De nederlaag bevat andere berichten hetzelfde. We mogen niet vergeten dat Modi’s vele rally’s en roadshows in Karnataka erop gericht waren de kiezers keer op keer te vertellen dat het Congres gestraft moet worden voor het beledigen van hem. Zo maakte Modi van de verkiezing een referendum over zichzelf. Hij werd geweigerd.
In de meeste kiesdistricten waar hij campagne voerde, verloor zijn partij, waardoor zijn zorgvuldig opgebouwde imago van onoverwinnelijkheid werd vernietigd. Hij probeert het publiek af te leiden door televisieschermen te overspoelen met beelden van een bijeenkomst waar hij de Indiase diaspora in Australië toesprak, maar het kwaad is geschied.
Onder leiding van Modi voerde de BJP een campagne die steunde hard op hondenfluitjes en directe verwijzingen naar moslims, waarbij India’s grootste religieuze minderheid – 200 miljoen – als een bedreiging wordt afgeschilderd. Modi gebruikte ook een zeer controversiële en islamofobe film die tijdens de campagne strategisch werd uitgebracht. Maar ook dit werd afgewezen.
De herbevestiging door de Congrespartij van haar seculiere vastberadenheid tijdens de campagne is zeer belangrijk, inclusief speculaties dat het de Bajrang Dal, een van de meest militante uitlopers van de Rashtriya Swayamsevak Sangh, het hindoeïstische suprematie-moederorgaan van de BJP, zou kunnen verbieden. Moslims en christenen, die al lang lijden onder het geweld van Bajrang Dal, hebben het als een voldongen feit geaccepteerd dat ze met dit geweld zullen moeten leven, ongeacht de politieke partij die aan de macht is.
Niet meer.
De nieuwe regering van het Congres in de staat heeft aangekondigd dat ze het bevel van de vorige BJP-regering zal intrekken de hijab verbieden in onderwijsinstellingen, een beweging die moslims verzekerde dat hun culturele rechten zouden worden beschermd en gerespecteerd. Priyank Kharge, een minister in de nieuwe regering, zei ook dat het controversiële verbod op het slachten van koeien zou worden herzien: het werd door de afgezette BJP-regering gebruikt om moslims lastig te vallen en te vervolgen, maar schaadde ook de plattelandseconomie.
De terugkeer van de rechtsstaat is inderdaad welkom. Maar het zal een grote uitdaging zijn voor de nieuwe regering om de staat te ontdoen van het majoritaire gif dat de vorige regering in de Karnataka-samenleving heeft geïnjecteerd. En hoe het slaagt of faalt, zal essentiële aanwijzingen opleveren voor de strijd waarmee de rest van India wordt geconfronteerd om het verlies van zijn nationale, seculiere identiteit ongedaan te maken sinds Modi in 2014 aan de macht kwam.
Immers, niet alleen de Bajrang Dal, maar ook de BJP zelf – samen met haar vele zusterorganisaties en informele netwerken – werkt dag en nacht om van de hindoeïstische gemeenschappen een unitair anti-minderheidsblok te maken. Desalniettemin zou zelfs handhaving door de deelstaatregering van de wet onder de grondwet van India het dagelijkse leven van religieuze minderheden veel gemakkelijker maken.
Dit is niet alleen een nederlaag voor de BJP, maar ook een beslissende overwinning voor het congres, wat veelbetekenend is, aangezien veel analisten India’s Grand Old Party zijn gaan afschrijven. Dit zal het partijmoreel een boost geven in de deelstaten Madhya Pradesh, Chhattisgarh en Rajasthan, waar later dit jaar parlementsverkiezingen plaatsvinden.
De verkiezingen in Karnataka drukten ook een stempel op het mandaat Mallikarjun Kharge, de nieuwe voorzitter van de Congrespartij. Zijn leiderschap vanaf het front tijdens de campagne weerlegde degenen die beweerden dat hij slechts een marionet was van de Nehru-Gandhi-familie, die de Congress Party – en zelfs de Indiase politiek – het grootste deel van de afgelopen 75 jaar heeft gedomineerd.
Kharge, een Dalit, speelde een leidende rol in het regeringsvormingsproces in de staat en werd de teamleider. Hij is een onverschrokken spreker die een doel lijkt te hebben gebracht in een partijorganisatie die voorheen in veel opzichten gedesoriënteerd leek.
De gevolgen zijn ernstig.
Het congres blijft de enige politieke partij met een aanwezigheid in heel India die het op kan nemen tegen de BJP. De marginalisering en vernietiging ervan zou het voor een coalitie van oppositiepartijen erg moeilijk maken om geloofwaardig over te komen bij de kiezers wanneer ze hun volgende nationale regering kiezen bij de parlementsverkiezingen van 2024.
De overwinning onderstreepte voor regionale partijen waarom het congres de ruggengraat moet blijven van elk nationaal oppositiefront als het een geloofwaardig alternatief voor de BJP wil bieden.
De obstakels voor de nationale oppositie zijn echter talrijk en enorm. Ten eerste is het de inperking van de onafhankelijkheid van de constitutionele autoriteit – van de verkiezingscommissie tot de rechtbanken en wetshandhavingsinstanties. In plaats van te zorgen voor een gelijk speelveld en te dienen als checks and balances voor de uitvoerende macht, zijn deze eens heilige instellingen tegenwoordig lege hulzen, steeds partijdiger, vaak openlijk, tegenover de BJP.
De reguliere media voeren campagne tegen de oppositie en propageren de regerende partij. Bedrijfsleiders, die ook de media beheersen, moeten de BJP nog verlaten en het grootste deel van de verkiezingsfinanciering gaat naar de partij van Modi, terwijl de oppositie geen geld heeft.
In het komende jaar zal de retoriek tegen moslims en minderheden in India nog scherper worden. Dit is een beproefd verkiezingsplan voor de BJP. De mensen van Karnataka hebben laten zien dat een seculiere oproep nog steeds oren kan vinden en in stemmen kan veranderen. De grote vraag is of de rest van India het voorbeeld van het Zuiden zal volgen en mee zal werken aan de wederopbouw van India als een land met gelijke rechten voor iedereen.
De standpunten in dit artikel zijn die van de auteur en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de redactionele positie van Al Jazeera.